Forex Piyasası Kaldıraç Nedir

Forex Piyasası Kaldıraç Nedir? Finansal piyasalarda yatırımcının daha çok yer almasında aktif rol oynayan daha az bir sermaye ile daha büyük hacimli işlemler gerçekleşmesine imkân sağlayan sisteme kaldıraç (leverage), denir.

Forex piyasasının diğer finans piyasalarına nazaran daha popüler ve talep ediliyor olmasında önemli bir göstergeye sahip olan kaldıraç oranı, ülkeden ülkeye değişkenlik göstermektedir. Türkiye içinde gerçekleşen Forex işlemlerinde kaldıraç oran düzeyini Sermaye Piyasası Kanunu’nda (SPK) en fazla 1:10 olarak belirtilmiştir.

Forex Kaldıraç Sistemi Nedir?

Forex kaldıraç sisteminde Forex piyasasında kullanılan azami kaldıraç oranı 1:10 ise şu kavrama gelmektedir: 1000 dolar ile 10 bin dolarlık işlem gerçekleştirilebilir. Yatırımcı istediği takdirde sermayesinin (teminatının) ya da teminatının belirli bir ölçüsünü on katı büyüklükte bir yatırım gerçekleştirebilir, yani pozisyon açabilir. Kar ve zarar hesaplanması ise yapılan bu işlem hacmi üstünden gerçekleşir.

Forex Yatırımcıları Kaldıraç

Forex yatırımcıları kaldıraç etkisinden doğru stratejiler ile faydalanması yüksek kar fırsatları oluşturur. Diğer bir yandan yüksek risk iştahı, yanlış stratejiler ve piyasa ile ters pozisyonlarla işlem gerçekleşmesinde de aynı oranda tehlike oluşturur; bu tüm işlemlerde önemsenmesi gereken bir disiplindir. Çünkü yatırımcı güvencesine oranla yüksek lot ile pozisyon ile işlem açtığında sermayesinin tamamını ya da büyük bir kısmını kaybetme riski ile karşı karşıya kalabilir. Daha net bir anlamda ise genellikle yatırımcının kayıplarının çoğalması durumunda yatırılan teminat eriyebilir ve pozisyon aracı kurum tarafından (stop out) ya da yatırımcı aracılığı ile kapatılabilir. Dolayısı ile yatırımcının kaldıraç kullanım yaparken etkin teminat yönetimi yapması dikkate alınması gereken bir durumdur.

Forex Kaldıraç Hesaplama

Forex kaldıraç hesaplama mantığı Forex işlemlerinde kar/zarar oranı tamamen enstrümanın birim fiyatındaki değişkenliğine, kar/zarar miktarı ise işlemin hacminin yoğunluğuna göre hesaplanır.

Kaldıraç oranı hesaplaması yaparken aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz;

Kaldıraç=Pozisyon hacmi (Birim Fiyatı x Miktarı) / Pozisyon Teminatı (Marjin)

Kaldıraç oranını hesaplamak isteyen yatırımcılar için aşağıdaki tabloda yer alan verileri formülde yerine ekleyerek altın ve Euro/USD pariteleri için 1:10 kaldıraç kullanımı yaparak teminatınızla ne kadarlık bir işlem hacmi yaratabileceğinizi görebilirsiniz. Diğer bir bakış açısı ile gerçekleştireceğiniz işlem hacmi için 1:10 oranında kaldıraç kullanımı yaparak ne kadar teminata ihtiyaç olduğunu da aynı formülle hesaplayabilirsiniz.

Altın Kaldıraç Oranı

• ALTIN
• 1 ons Fiyatı = 1.200$
• Lot = 1
• Pozisyon Büyüklüğü = 12.000$
• Teminat = 1.200$
• Kaldıraç = 12.000/1.200 = 10

Forex piyasasında “1 lotluk altın yatırımı yapmak için ne kadar bir teminat sağlanmalı?” ya da “1.200 dolar teminatla 1:10 kaldıraçta ne kadarlık bir yatırım gerçekleştirebilirsiniz?” İşte bu sorunun cevaplarını şu örneklendirme ile daha kolay cevaplayabiliriz.

Forex Kaldıraç Hesaplaması Yapılmalı

Forex piyasasında lot büyüklüklüleri enstrümanlarda değişkenlik göstermektedir. Altın işlemi üstünden örnek verecek olursak altında 1 Lot =100 onsa eş değerdir. 1 onsun değeri 1.200 dolar olarak alalım. Bu durumda 1 Lot altın işleminin değer düzeyi= 10*1200$’dan 12 bin dolara eşitlenir. Yani 1 Lotluk altın işlemi durumunda; ons fiyatı 1.200 dolardan 12 bin dolar değerini alacaktır. Diğer bir söylem ile açılan pozisyonun işlem hacmi 12 bin dolardır.
Forex Piyasası Ne Demek? adlı makalemizi okumak için tıklayın

Forex Kaldıraç Oranı Hesaplama

Forex kaldıraç oranı hesaplama nasıl yapılır? 12 bin dolarlık bir hacim açmak için ne kadar teminata ihtiyaç duyarsınız? Ya da 1.200 dolar teminat seviyeniz var veya teminatınızın 1.200 doları ile işlem yapmak istiyorsunuz ve 1:10 kaldıraç kullanımı yaparak ne kadarlık işlem yapabilirsiniz? Bu soruların cevaplarını aynı formül üstünden hesaplayabilirsiniz.

Hacim= Teminat*Kaldıraç
12.000$ =1.200$*10

Kaldıraç formülünde göz önünde bulundurarak hesapladığımızda; 1:10 oranında kaldıraç ile 1.200 dolar teminat kullanımı yaparak 12 bin dolarlık işlem hacmi yaparız.

Forex Kaldıraç Örnekleri

Cevabı iki senaryo üstünden anlatmaya çalışalım. Birinci senaryoda kaldıraçsız işlem modelini, ikinci senaryoda ise kaldıraçlı işlem modelini gösterelim.

Birinci senaryo: Kaldıraç kullanımı yapmadan 1.200 dolar teminat ile sadece 1.200 dolarlık bir yatırım yapabilirsiniz. Kazancının veya zararınız bu oran üstünden hesaplanır. Mesela; %1’lik yükselmede kazancınız 12 dolar olur.

Kazanç= 12 dolar

İkinci senaryo: 1:10 kaldıraç kullanımı yaparak 1.200 dolar teminat ile 1 lotluk altın işlemi gerçekleştirerek 12 bin dolarlık yatırım yaparsınız ve %1 yükselmede kazancınız 120 dolar olur.

Kazanç: 120 dolar

Kaldıraçlı Eur/USD İşlemi Örneği

Euronun dolar karşısında değer kaybı yaşayacağı varsayımı ile EUR/USD paritesinde 1 lot satış pozisyonu açtınız. Dolar ve Euro enstrümanlarında 1 Lot=100.000 birim olarak belirtilir.

Hesabınızda bulunan bakiyenizin 11.420 dolarlık bölümü ile 1,1420 dolardan 1 lot satış pozisyonu açtığınızda pozisyonun büyüklüğü 114.200 dolar olacaktır. Bu durumda 1:10 kaldıraç oranında yararlanarak 11.420 dolar teminat ile 114.200 dolar büyüklüğünde bir konuma sahip olursunuz.

• EUR/USD
• Fiyat = 1,1420$
• Lot =1
• Pozisyon Büyüklüğü = 114.200$
• Teminat = 11.420$
• Kaldıraç =    114.200 = 10

Forex Teminat Seviyesi Kaç Olmalı

Kaldıraç oranın düzgün kullanımı özellikle finansal piyasalarda yeni olan yatırımcılar açısından çok dikkate alınması gereken bir durumdur. Kaldıraçlı bir piyasa olan Forex’te hem kazancın hem de zarar durumunun kısa zamanda oluşması kaldıraç etkisinin neticesinde meydana gelir. Peki, kaldıraç etkisini düşürmek başarılı risk idaresi sağlar mı?

Yatırım gerçekleştirirken hem yüksek kaldıraç oranının avantajlarından yararlanmak hem de dezavantajlarını minimum düzeye indirmek istiyorsanız; para yönetimi stratejisi ile kaldıraç etkisinin yansımasını bağıntılı olarak değiştirebilir. Bu örnek üstünden açıklarsak yatırımcı giriş teminatı oranını güçlü tutarak kaldıracın yansımasının etkisini en düşük seviyeye indirebilir.

Uzmanlardan Destek Alın!

Özellikle acemi Forex yatırımcılarının yeterli düzeyde piyasa ve işlem bilgisi olmadan yüksek kaldıraçlı işlemlerde bulunması aynı oranda zarar riski ile karşı karşıya kalmalarına sebep olmaktadır. Yatırımcının, yatırım stratejilerini önce demo hesap üstünden test etmesi ve sonrasından gerçek hesap üzerinde gerçekleştirmesi daha sağlıklı işlemler yapmasına olanak sağlar.

Forex piyasasında işlem alan her enstrüman için kaldıraç oranları değişkenlik gösterebilir.